Oogtrekkingen: oorzaken en hoe het te stoppen
Medische review door Jakub Odcházel, DiS., Hoofd Opticien, op 19. 10. 2023. Geschreven door Lentiamo
Inhoudsopgave
Wat zijn oogtrekkingen?
Oogtrekkingen zijn een onwillekeurige samentrekking van de ooglidspieren in het rechter- of linkeroog. Meestal is er maar één oog tegelijk bij betrokken. Het kan zowel het bovenste als het onderste ooglid treffen. Slechts heel zelden zijn beide ogen tegelijkertijd betrokken bij de oogtrekkingen.
Deze aandoening staat ook bekend als myokymie, blefarospasme, valse fibrillaties of ooglidmyoclonieën.
Lees verder om meer te weten te komen over de verschillende soorten oogtrekkingen, de meest voorkomende oorzaken en krijg advies van de Lentiamo experts.
Hoe normaal zijn oogtrekkingen?
Meestal zijn ooglidtrekkingen onschuldig. Het is meestal geen teken van iets ernstigs of een medisch probleem. Oogtrekkingen of milde ooglidspasmes zijn heel normaal en komen bij de meeste mensen wel eens voor.
Over het algemeen is het een tijdelijk ongemak dat geen medische interventie vereist. In sommige gevallen kan het echter geassocieerd worden met oogaandoeningen zoals bindvliesontsteking, blefaritis, glaucoom of krassen op het hoornvlies. In zeldzame gevallen kan het duiden op ernstigere aandoeningen zoals multiple sclerose, epilepsie, Parkinson, Alzheimer, virale encefalitis of blootstelling aan giftige stoffen. Gelukkig komt dit zelden voor.
Soorten oogtrekkingen
Myokymie - aanhoudende en subtiele spasmes die voornamelijk invloed hebben op het onderste ooglid. Dit is de meest voorkomende vorm van oogtrekkingen. Het is meestal tijdelijk en verdwijnt zonder behandeling.
Goedaardig blefarospasme - wordt gekenmerkt door abnormaal knipperen of spasmen van de oogleden. Deze aandoening komt meestal bilateraal voor. Het is een zeldzame neurologische aandoening.
Hemifaciale spasmen - een neuromusculaire aandoening die zich manifesteert als terugkerende en onwillekeurige samentrekkingen van de gezichtsspieren aan één kant van het gezicht. Dit is een ernstigere aandoening die medische hulp kan vereisen.
Symptomen van oogtrekkingen
Veel voorkomende symptomen zijn herhaaldelijk knipperen, een gevoel van een pulserende pupil, trillen of fladderen van het ooglid van het linker- of rechteroog. Soms gaat het ongemak ook gepaard met wazig zien, het gevoel van een vreemd voorwerp in het oog, lichtgevoeligheid en oogirritatie.
Veel voorkomende symptomen van oogtrekkingen zijn onder andere:
- Gevoel van vreemd voorwerp in het oog
- Vermoeidheid van de ogen
- Lacrimatie
- Droge ogen
- Rode ogen
- Wazig zicht
- Verminderde gezichtsscherpte
- Fotofobie
- Oculaire spanning of pijn.
Waarom heb ik oogtrekkingen?
Oogtrekkingen en ooglidtrekkingen zijn meestal idiopathisch, wat betekent dat het tijdelijke aandoeningen zijn van onbekende oorsprong. Er zijn echter een paar veel voorkomende triggers die vaak in verband worden gebracht met oogtrekkingen. Stress is de meest voorkomende oorzaak, omdat het lichaam probeert de spanning op de zenuwen te beheersen. Een tekort aan vitamine B12, kalium en magnesium wordt ook vaak in verband gebracht met oogtrekkingen. Bij een tekort aan deze stoffen hebben we meer kans op spierkrampen, kramp in verschillende delen van het lichaam en vermoeidheid.
Veel voorkomende oorzaken van oogtrekkingen:
- Slecht beheerde psychofysische stress
- Slechtziendheid indien niet goed gecorrigeerd
- Overmatige vermoeidheid of vermoeide ogen
- Slaapgebrek of lange periodes van slapeloosheid
- Langdurig gebruik van bepaalde medicijnen
- Vervuiling, wind
- Slechte voeding en voedingstekorten
- Droge ogen, soms gerelateerd aan contactlenzen
- Misbruik van cafeïne, roken, alcohol en andere stimulerende middelen
- Corneale irritatie, recente conjunctivitis, allergieën
Hoe stop je oogtrekkingen?
Normaal gesproken is het identificeren en wegnemen van de oorzaken van oogtrekkingen, of het wegwerken van een aantal slechte gewoonten, voldoende om van dit vervelende ongemak af te komen.
Rust voor het oog
Vermoeide ogen is een belangrijke oorzaak van trillende oogleden. Vermijd te veel tijd voor digitale schermen en neem elke 20 minuten een pauze om je ogen rust te geven. Het dragen van een computerbril kan ook helpen bij het verminderen van vermoeide ogen. Als lezen te veel moeite kost, kan het zijn dat je voorschrift moet worden aangepast. Last but not least, Vergeet niet om een zonnebril te dragen als je buiten bent, omdat UV-stralen ook vermoeide ogen kunnen veroorzaken.
Stressmanagement en beter slapen
Stress en vermoeidheid zijn vaak de oorzaak van oogtrekkingen. Het blijkt effectief te zijn om de kwaliteit en kwantiteit van de slaap te verbeteren, het tempo van je dagelijkse routine te vertragen of praktijken zoals meditatie, yoga en andere ontspanningstechnieken te beoefenen.
Gezonder dieet
Minder cafeïne, alcohol en andere stimulerende middelen consumeren kan helpen tegen oogtrekkingen. Deze stoffen kunnen het zenuwstelsel overprikkelen en zo ooglidkrampen veroorzaken. Fruit, noten en groenten zijn uitstekende bronnen van vitaminen en mineralen. Een grotere inname van vitamine B12, magnesium, kalium en omega-3 kan ontstekingen en spierspanning helpen verminderen. Als het eten van gezondere voeding niet voldoende is, kan je arts je geschikte supplementen voorschrijven die helpen tegen mogelijke tekorten.
Oogoefeningen en -massage
Omdat oogtrekkingen vaak worden veroorzaakt door spierspanning, is het een goede methode om een paar minuten per dag te besteden aan oogoefeningen en -massages. Je kunt de volgende routine in zijn geheel proberen, of slechts enkele van de hieronder beschreven stappen.
- Warm-up: Wrijf eerst je handpalmen stevig tegen elkaar totdat ze warm aanvoelen. Plaats je warme handpalmen dan zachtjes over je gesloten ogen en laat de warmte doordringen. Deze opwarmtechniek helpt de oogspieren ontspannen en bereidt ze voor op de volgende oefeningen.
- Knipperen: Dit helpt de ogen te smeren en droogheid te verminderen. Ga comfortabel zitten en knipper snel gedurende 20 seconden, waarbij je ervoor zorgt dat je ogen zich bij elke knipperbeweging volledig sluiten. Houd je ogen vervolgens 20 seconden dicht om ze te laten rusten.
- Rollen met je ogen: Verbetert de flexibiliteit van de oogspieren en bevordert de bloedsomloop. Kijk eerst recht vooruit en rol langzaam met je ogen met de klok mee. Maak een volledige cirkel, draai dan de richting om en rol je ogen tegen de klok in.
- Focus verschuiven: Helpt bij het verbeteren van de oogcoördinatie en flexibiliteit. Kies een voorwerp op armlengte afstand en concentreer je daar een paar seconden op. Verplaats dan je blik naar een object in de verte, zodat je ogen zich kunnen aanpassen. Wissel af tussen het nabije en het verre voorwerp en focus op elk voorwerp gedurende enkele seconden.
- Massage: Nuttig om spierspanning weg te nemen, de bloedcirculatie te verbeteren en ontspanning te bevorderen. Masseer de slapen met ronddraaiende bewegingen of gebruik je vingertoppen om zachtjes van de zijkanten van je neus naar de slapen toe te masseren.
Hydratatie voor ogen en lichaam
Een goede hydratatie kan ook oogtrekkingen verlichten. Je kunt smerende oogdruppels gebruiken om droge ogen te verlichten. Er zijn ook specifieke oogdruppels die je kunt gebruiken bij contactlenzen. En vergeet niet dat overdag meer water drinken helpt tegen droge ogen en oogtrekkingen.
Wanneer naar de dokter gaan
Oogtrekkingen worden slechts zelden een ernstig probleem. Als je je afvraagt wanneer je je zorgen moet maken over oogtrekkingen, is er geen eenduidig antwoord. Artsen zijn het erover eens dat het de moeite waard kan zijn om naar de dokter te gaan als het ongemak langer dan een maand overvloedig aanwezig is of als beide ogen er tegelijkertijd last van hebben.
Andere symptomen waar je op moet letten zijn: als de regelmatige lichte spasmes vaak gepaard gaan met andere symptomen, zoals trillen in andere delen van het gezicht of lichaam. Hangend ooglid of volledige sluiting van het ooglid, evenals aanhoudende zwelling of abnormale afscheiding.
Het ervaren van deze symptomen hoeft niet te betekenen dat er sprake is van een ernstig probleem, maar het is raadzaam om een oogarts te raadplegen voor de juiste tests en diagnose. Een specialist kan een diagnose stellen tijdens het oogonderzoek.
Slotgedachten van Lentiamo's optometrist
Lentiamo’s specialist Eliška Malinová, Bc. deelt haar observaties over deze kwestie:
In mijn praktijk als optometrist ben ik gaan inzien dat oog myokymie, of oogtrekkingen, een gedeelde ervaring is die achtergronden en leeftijden overstijgt. Het herinnert ons eraan dat onze ogen de stress en spanningen van ons leven kunnen weerspiegelen. Mijn advies aan patiënten met dit probleem is: zorg voor voldoende en goede slaap, volg een drinkregime, vul je lichaam aan met essentiële vitaminen en mineralen en probeer je stressniveau te verlagen. Als je de hele dag met een computer of mobiele apparaten werkt, neem dan een beschermende bril met een filter tegen blauw licht. Meestal gaat dit probleem na een paar dagen tot weken vanzelf over. Als het probleem langer dan 1 maand aanhoudt, ga dan naar je oogarts.
Bronnen
1. Brigham and Women’s Hospital, Eye Twitching
2. National Library of Medicine, Eyelid Myokymia
